عدم تعادلهای مالی دولت و نرخ تورّم در ایران

عدم تعادلهای مالی دولت سبب ایجاد کسری بودجه می‌شود. تأمین مالی این کسریها با استقراض از بانک مرکزی از طریق چاپ پول سبب افزایش پایة پولی و رشد عرضة پول می‌شود، و در صورتی‌که افزایش عرضة پول بیشتر از تقاضای واقعی پول باشد، سبب افزایش سطح عمومی قیمتها یا تورّم می‌گردد.        تورّم باعث کاهش قدرت خرید پولی می‌شود و افراد جامعه مجبور خواهند شد برای خنثی کردن تورّم بر ذخیرة اسمی پول خود بیفزایند و از مصارف دیگر صرف‌نظر کنند. این مسئله به مثابة نوعی مالیات غیرمستقیم است و دولت با ایجاد تورّم منابع را به سمت خود جذب می‌کند؛ که به درآمد مالیات تورّمی دولت موسوم است. رابطه ایجاد تورّم و درآمد مالیاتِ تورّمی دولت به‌صورت خطی نیست، بلکه ابتدا دارای روند صعودی است و در نقطه‌ای به حداکثر می‌‌رسد،  فراتر از نقطه حداکثر با ایجاد تورّم، درآمد دولت به‌شدت کاهش می‌یابد و فقط تورّم به‌صورت افسار گسیخته افزایش پیدا می‌کند، در واقع رفتاری شبیه منحنی درآمدی لافر دارد.       در این مقاله با استفاده از داده‌های پولی و مالی میلِ تورّمیِ سرعتِ گردشِ پول تعیین شده و با استفاده از آن حداکثر مقدار بهینة رشد پول مشخص می‌شود، این نقطه بیانگر این واقعیت است که دولت تا چه اندازه می‌تواند به چاپ پول مبادرت ورزد، به‌گونه‌ای که باعث ایجاد تورّم لجام گسیخته نشود.